Ruch zwierząt
w rzeszowskim schronisku
„Kundelek”

 

w latach 2008-2014

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wymagań weterynaryjnych dla prowadzenia schroniska dla zwierząt, każde schronisko ma obowiązek prowadzić rejestr zwierząt. Rzeszowskie schronisko od wielu lat prowadzi rejestr przyjmowanych i wydawanych zwierząt z uwzględnieniem informacji, czy zwierzę zostało odebrane przez dotychczasowego czy też nowego właściciela. W niniejszym opracowaniu badaniem ruchu zwierząt zostały objęte psy przyjęte w latach 2008-2014.

Podstawowe, dotyczące psów dane za lata 2008-2014 prezentują się w następujący sposób:
 

Przyjęte	Wydane	Padłe	Eutanazja	Nie wydane
3067	2573	160	130	202
	84%	5,2%	4,2%	6,6%

Na koniec roku 2014 w schronisku pozostawało 226 psów. Oznacza to, że 89% z nich stanowiły zwierzęta nie wydane właścicielom, a przyjęte w latach 2008-2014. Pozostałe 24 sztuki to zwierzęta nie wydane z lat poprzednich, nie objętych badaniem (zostały jednakże ujęte w Wykresie 4).

Z danych za lata objęte badaniem wynika, że najwięcej zwierząt przyjmowanych jest w trzecim i czwartym kwartale roku (wykres 1). Wtedy też najniższy jest odsetek właścicieli wśród odbierających zwierzęta, co może wskazywać na to, iż wtedy dochodzi najczęściej do porzucania zwierząt. Jednakże dane szczegółowe z poszczególnych lat nie zawsze odpowiadają temu trendowi. Może to wynikać z ograniczonej ilości miejsc w schronisku, co z pewnością rzutuje na możliwość przyjęcia zgłaszanych zwierząt bezdomnych.


Z danych zbiorczych wynika, że najwięcej psów jest wydawanych w pierwszym tygodniu od ich znalezienia. W badanych latach było to 773 sztuki, co stanowi 30% wszystkich przyjętych zwierząt. Jak widać na wykresie 2 po trzecim tygodniu następuje najpierw znaczny, a następnie stopniowy spadek ilości wydawanych zwierząt. Wzrost wydawania zwierząt w 6 i 7 tygodniu powodują szczenięta ciężarnych suk przyjętych do schroniska.

Odbiory właścicielskie w schronisku "Kundelek" w latach 2008-2014 stanowiły 22% wszystkich wydań zwierząt. 86% odbiorów psów przez właścicieli miało miejsce w pierwszym tygodniu. W latach 2008-2014 odbiór właścicielski w pierwszych 7 dniach od przyjęcia dotyczył 584 psów, co stanowi 19% wszystkich przyjętych zwierząt. W tym samym czasie liczba adopcji (głównie szczenięta i zwierzęta, co do których nie ma wątpliwości, że zostały porzucone) wynosiła 189, co stanowiło 7% wydanych zwierząt. Już w drugim tygodniu następuje całkowite odwrócenie proporcji i właścicielom wydanych zostało 39 (1,5% wydanych) zwierząt, a do adopcji trafiło 175 (7% wydanych). Na przestrzeni siedmiu lat objętych badaniem odbiór przez właściciela w trzecim tygodniu od przyjęcia do schroniska nastąpił jedynie 22 razy.

W badanych latach 75% zwierząt wydawanych było ze schroniska w terminie do 69 dni po przyjęciu. Najpóźniejsze trzy wydania zwierząt nowym właścicielom nastąpiły po 1461, 1410 i 1271 dniach (ok. 3-4 lata pobytu w schronisku). W sumie przypadków tak późnych adopcji na przestrzeni badanych 7 lat było 11 (powyżej 900 dni pobytu w schronisku). Jak wynika z danych w tabelkach na końcu artykułu, wydawanie zwierząt, które przebywają w schronisku trzy lata następuje niezwykle rzadko. Biorąc więc pod uwagę dane z lat 2008-2011 można wysnuć wniosek, iż wśród przyjętych zwierząt ok. 4,5% stanowią zwierzęta, w przypadku których wydanie nowym właścicielom będzie niezwykle trudne, jeśli nie niemożliwe.

W pierwszym roku do właścicieli trafia ok. 63-77% przyjętych w danym roku zwierząt. W kolejnym roku grupa zwierząt z danego rocznika zmniejsza się o kolejne ok. 52-71%. W trzecim roku grupa maleje już tylko o 9-34%. W kolejnych dwóch latach wydawanie zwierząt występuje sporadycznie, by później całkowicie zaniknąć.

Jeśli zwierzę nie zostanie wydane w pierwszych dwóch/trzech latach, najprawdopodobniej pozostanie ono w schronisku do końca życia. Takich zwierząt w schronisku rzeszowskim (pozostałe z lat do 2012) było 53% stanu na koniec roku 2014. Wykres 4 prezentuje odsetek (w stosunku do liczebności na koniec roku) takich „nieadoptowalnych” psów w poszczególnych latach.


Jak widać w schronisku „Kundelek” odsetek ten wciąż wzrasta. W niedługiej przyszłości może dojść do całkowitego zapełnienia miejsc w schronisku przez zwierzęta, których nikt nie chce wziąć na własność ze względu m.in. na podeszły wiek, nieatrakcyjny wygląd, kalectwo lub chorobę. Warto też mieć na uwadze, że nie wszystkie zwierzęta mogą przebywać w kojcach z innymi zwierzętami, np. agresywne samce. To również dodatkowo zmniejsza dostępność miejsc w schronisku.

Informacje te mogą stanowić wskaźnik dla gmin ze znaczną ilością zwierząt bezdomnych, którymi co roku muszą się opiekować.

Przykładowo:
Pies Bolek przyjęty 14.02.2008 do końca roku 2014 spędził w schronisku 2512 dni. Zakładając, że koszt opieki na dzień wynosi 3 zł (ok. 1100 zł/rok), a dodatkowo ponoszone są coroczne koszty odrobaczania i szczepień (ok. 100 zł/rok), w sumie opieka nad psem wyniosła gminę ok. 8236 zł.

Warto pamiętać, że ilość psów w Polsce stale wzrasta. Ilość domostw, które posiadają przynajmniej jedno zwierzę była w latach 2012-2014 taka sama, podczas gdy średnia dla Unii Europejskiej uległa obniżeniu. Oznacza to, że bez podjęcia działań zapobiegawczych ilość zwierząt bezdomnych również będzie wzrastać, a co za tym idzie, z roku na rok wzrastać będzie liczba zwierząt pod stałą opieką gminy.

Model oparty na samym tylko sprawowaniu opieki poprzez umieszczanie w schronisku jest w długiej perspektywie czasu nieopłacalny i niewystarczający. Opiece muszą towarzyszyć konsekwentnie realizowane, humanitarne działania zapobiegające bezdomności zwierząt, głównie polegające na zmniejszeniu podaży zwierząt do schronisk poprzez znakowanie zwierząt (ułatwienie identyfikacji właściciela wyklucza konieczność umieszczenia zwierzęcia w schronisku) i kastrację zwierząt posiadających właściciela (ograniczenie niechcianych i nieplanowanych miotów).

 

2008
	stan	zmiana	%
przyjęte	451
2008		325	72
2009	99	70	71
2010	22	4	18
2011	14	1	7
2012	10	1	10
2013	9	0
2014	9	0
			% przyjętych
nie wydane	8		2
padłe
2008		16
2009		4
2010		0
2011		0
2012		0
2013		0
2014		0
eutanazja
2008		9
2009		3
2010		4
2011		3
2012		1
2013		0
2014		0

 

2009
	stan	zmiana	%
przyjęte	410
2009		278	68
2010	107	71	66
2011	35	12	34
2012	21	1	5
2013	19	1	5
2014	18	0
			% przyjętych
nie wydane	17		4
padłe
2009		10
2010		0
2011		0
2012		0
2013		0
2014		0
eutanazja
2009		13
2010		1
2011		2
2012		1
2013		0
2014		1

 

2010
	stan	zmiana	%
przyjęte	428
2010		308	72
2011	91	59	65
2012	30	9	30
2013	20	2	10
2014	17	1	6
			% przyjętych
nie wydane	14		3
padłe
2010		12
2011		0
2012		0
2013		1
2014		1
eutanazja
2010		17
2011		2
2012		1
2013		0
2014		1

 

2011
	stan	zmiana	%
przyjęte	452
2011		284	63
2012	114	68	60
2013	42	4	9,5
2014	35	5	14
			% przyjętych
nie wydane	29		6
padłe
2011		44
2012		3
2013		2
2014		0
eutanazja
2011		10
2012		1
2013		1
2014		1

 

2012
	stan	zmiana	%
przyjęte	506
2012		346	68
2013	101	53	52
2014	40	14	35
			% przyjętych
nie wydane	24		4
padłe
2012		33
2013		4
2014		2
eutanazja
2012		25
2013		4
2014		2

 

2013
	stan	zmiana	%
przyjęte	417
2013		296	71
2014	86	52	60,5
			% przyjętych
nie wydane	29		7
padłe
2013		19
2014		2
eutanazja
2013		16
2014		3

 

2014
	stan	zmiana	%
przyjęte	403
2014		309	77
			% przyjętych
nie wydane	78		19
padłe
2014		7
eutanazja
2014		9